Ένα ωραίο απόγευμα, πήγα να συναντήσω στο θέατρο ΦΟΥΡΝΟΣ, τα μέλη του θιάσου με το ευφάνταστο όνομα Κούλα η Πλανιδού. Η ομάδα εμφανίστηκε πέρσι με την παράσταση Κορσεδία, που έγραψε και σκηνοθέτησε. Η κριτική της επιφύλλαξε ενθουσιώδη υποδοχή, αναγνωρίζοντας τη φρέσκια και ουσιώδη ματιά των συντελεστών. Φέτος, ο θίασος παρουσιάζει το έργο Το τσίρκο του Νίκου Ι. Ζακόπουλου στο θέατρο ΦΟΥΡΝΟΣ, μέχρι τις 14 Μαρτίου, και μας προσκαλεί και πάλι να γελάσουμε και να προβληματιστούμε.
Για το έργο, την πορεία της ομάδας, το όραμά τους και πολλά άλλα, μίλησα με την Αναστασία, τη Φωτεινή, τον Θανάση, την Κέλλυ και τον Κωνσταντίνο.
Τα μέλη της Κούλας της Πλανιδού έχουν αυξηθεί από πέρσι. Πόσοι είσαστε πλέον και ποιοι;
Φωτεινή: Είμαστε οι έξι που ήμασταν από πέρσι και ενωθήκαμε με την ομάδα Φάμπρικα, που είναι ο Θανάσης Κουβούσης, ο Στέφανος Λώλος και η Γεωργία Μαρινάκου. Είμαστε πλέον εννέα. Από την Κούλα είμαστε η Κέλλυ Παρτσουνίδου, η Φωτεινή Καπή, η Άννυ Ζώη, η Χριστίνα Ιωακείμ και η Αναστασία Στυλιανίδη και επιπλέον φέτος μαζί μας είναι ο Κωνσταντίνος Εξαρχόπουλος, σε αντικατάσταση του φαντάρου Γιώργου Παπαπαύλου.
Αρχίσατε πέρσι με ένα έργο, την Κορσεδία, που ήταν αποκλειστικά δική σας δημιουργία. Πώς προέκυψε, λοιπόν, η γέννηση της Κούλας και η Κορσεδία.
Αναστασία: Ήταν κάτι που κάναμε ήδη από τη σχολή. Το να φτιάχνουμε δικά μας πράγματα μας ήταν πολύ οικείο, παρότι δεν πηγαίναμε στις ίδιες δραματικές σχολές. Ήταν κάτι που είχαμε ξανακάνει. Το να έχουμε γράψει εμείς τα κείμενα ήταν κάτι που το είχαμε στο μυαλό μας και ίσως έτσι να μπορούσαμε να το διαχειριστούμε καλύτερα να αποδώσουμε καλύτερα τουλάχιστον στην πρώτη μας εμφάνιση. Γι αυτό επιλέξαμε να κάνουμε κάτι δικό μας.
Φωτεινή: Βέβαια αυτό μας πήρε και περισσότερο χρόνο. Στην ουσία χρειαστήκαμε ενάμιση χρόνο μέχρι την πρώτη παράσταση. Περίπου εννέα μήνες γράφαμε το έργο και μετά κάναμε πρόβες. Επρόκειτο και για ομαδική συγγραφή και για ομαδική σκηνοθεσία. Γράψαμε και σκηνοθετήσαμε και οι έξι.
Θανάσης: Η δική μας ομάδα, η Φάμπρικα ανέβασε την Πόλη της Λούλας Αναγνωστάκη, στο θέατρο Βαφείο και σαν συνέχεια αυτού του νεοελληνικού έργου, ήρθε και ο Νίκος Ζακόπουλος με το Τσίρκο. Μια μεταπολεμική γενιά. Το έργο μας άρεσε πάρα πολύ στην πρώτη ανάγνωση, στη διάρκεια της όμως καταλάβαμε ότι ίσως το θέμα του έργου να μην αφορά το σήμερα. Έτσι μπήκαμε σε μία διαδικασία να σκεφτούμε ότι όχι, μας αφορά, αφορά τον θεατή, αλλά μέσα από την οπτική της Κούλας της Πλανιδού. Σύμφωνα με την αισθητική της και με το τι θέλει να πει η Κούλα.
Και ποια είναι αυτή η ιδιαίτερη οπτική της Κούλας της Πλανιδού;
Θανάσης: Θα λέγαμε ότι κυρίως η Κούλα η Πλανιδού στοχεύει σε ένα λαϊκό θέατρο. Να μιλήσει για πράγματα που αφορούν όλους.
Κέλλυ: Επίσης, είμαστε κατά της σοβαροφάνειας!
Αναστασία: Και της ψευτοκουλτούρας! Το φετινό μας έργο το δείχνουμε μέσω της κουλτούρας της σαπουνόπερας.
Κέλλυ: Το Τσίρκο σαν κείμενο ανήκει στο θέατρο του παραλόγου, με έντονες επιρροές από τον Ιονέσκο.
Μιας και αρχίσαμε, πείτε λίγα λόγια παραπάνω για τη δουλειά σας πάνω στο έργο.
Φωτεινή: Καταρχήν το ίδιο το έργο έδινε πολλά περιθώρια για να γίνει η μείξη, όπου υπάρχει ένα ήδη γραμμένο έργο, αλλά μπορούμε σε αυτό να επέμβουμε και να βάλουμε τα δικά μας στοιχεία. Όσο για το αν αφορά ή όχι τον θεατή, το έργο λέει πράγματα που έχουν ήδη ειπωθεί και έχουν γίνει. Τότε που γράφτηκε το έργο δηλαδή, μπορεί να ήταν πολύ μπροστά, όμως τώρα μπορεί να σκεφτεί κανείς, γιατί να τα ξαναδώ; Όμως είναι ζητήματα που επαναλαμβάνονται σε κάθε εποχή, οπότε στην ουσία ναι, συνεχίζουν να αφορούν κι ας μην είναι πρωτότυπα. Κι ας τα βλέπουμε απ’ το τέλος του πλέον. Δηλαδή αν υποθέσουμε ότι το πλοίο που οδηγεί στην Afta City, όταν έγραφε το έργο ο Ζακόπουλος ήταν στην αφετηρία του, τώρα έχουμε φτάσει στην Afta City κι έχουμε δει ότι ήταν ένα ψέμα, μια φούσκα. Είναι μία σύγχρονη ή ίσως άχρονη ακόμα κωμωδία.
Αναστασία: Θα μπορούσε να συμβαίνει και στο παρελθόν.
Φωτεινή: Ή και στο μέλλον. Εμείς προσπαθούμε να συμπεριλάβουμε στοιχεία και που προέρχονται από το παρελθόν, αλλά και που μπορεί να υπάρξουν στο μέλλον. Υπάρχει ένα έντονο vintage στοιχείο αισθητικά, που δείχνει αυτή τη μόδα του παρελθόντος που επανέρχεται. Η μόδα επαναλαμβάνεται, όπως και οι κοινωνίες και ο τρόπος διακυβέρνησης και η επένδυση στο χρήμα και στα υλικά αγαθά. Όσο και να βλέπουμε ότι δεν μπορεί να σταθεί μια τέτοια κοινωνία, δεν έχουμε βρει μια άλλη λύση, οπότε μπορεί και να επαναληφθεί ένα τέτοιο ταξίδι προς την Afta City.
Αναστασία: Στο concept της σαπουνόπερας, βέβαια, μας πήγε και το ίδιο το κείμενο, γιατί η γραφή και ο λόγος μπορεί να χαρακτηριστεί αρκετά μελό. Οπότε θέλαμε να βρούμε έναν τρόπο ανεβάσματος κωμικοτραγικό.
Θανάσης: Κάτι τέτοιο έλεγε και ο Ζακόπουλος στις σημειώσεις του, έλεγε ότι οι ήρωες είναι αντι-ήρωες. Θα έπρεπε να έχουν σουρεαλιστικά στοιχεία. Η σαπουνόπερα και η διαφήμιση δημιουργεί τέτοια πρότυπα, άτομο επιφανειακά. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ρόλους επιφανειακά δομημένους, αλλά ρόλους που έχουν χτιστεί εις βάθος, έχουν κατανοήσει πλήρως τι θέλει να πει η παράλυτη γυναίκα, γιατί θέλει να μείνει στην Afta City και γιατί η δασκαλίτσα θέλει από τη μία να φύγει, αλλά από την άλλη να είναι αυτή η πρώτη γυναίκα σε αυτό το πλοίο.
Φωτεινή: Με λίγα λόγια υπάρχει ο ήρωας, αλλά ταυτόχρονα και το σχόλιό του.
Αναστασία: Ένα έντονο περίγραμμα του ήρωα. Η φόρμα της σαπουνόπερας δίνει την ευκαιρία στον θεατή, όχι μόνο να μην ταυτιστεί, αλλά και να σχολιάσει.
Φωτεινή: Αν μέναμε μόνο στην ιστορία έτσι όπως περιγράφεται από το έργο, θα μέναμε σε ένα θέαμα τραγελαφικά δραματικό. Εξάλλου, πιστεύουμε ότι και ο Ζακόπουλος μέσω στης γραφής του σχολίαζε το μελό της εποχής.
Κέλλυ: Ναι, το έργο γράφτηκε το 1972 και παίχτηκε το 1976, από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και από τότε δεν έχει ξανανέβει.
Αναστασία: Το έργο είναι κανονικά για μεγάλο θίασο, εμείς έχουμε κάνει πολλές περικοπές.
Διασκεδάζετε με την όλη διαδικασία;
Όλοι: Κυρίως!
Φωτεινή: Πρώτα διασκεδάζουμε και μετά κάνουμε και παράσταση. Πολλές φορές γελάμε τόσο πολύ που αναρωτιόμαστε αν θα γελάνε και οι θεατές τόσο.
Αναστασία: Είναι ένα παιχνίδι όλο αυτό για εμάς.
Κωνσταντίνος: Αυτό που έχω εγώ να πω ως πιο καινούριος, είναι πως είναι εκπληκτικό το ότι ενώ η παράσταση συνσκηνοθετείται από τους τρεις, υπάρχει απόλυτη σύμπνοια μεταξύ τους. Δεν αντιφάσκουν, έχουν μία πορεία παρέας και μαθησιακής ιστορίας, αλλά αυτό δε φτάνει. Μεταξύ τους δεν έχουν κόντρες!
Αναστασία: Καλά, θα διαφωνήσουμε σε αρκετά πράγματα, δεν είμαστε σε όλα σύμφωνοι.
Κέλλυ: Κακά τα ψέματα, θα χρειαζόμασταν πάλι ένα χρόνο να σκηνοθετήσουμε όλοι μαζί, πλέον είμαστε και εννέα και όχι έξι, όπως πέρσι.
Πώς τα βγάζει πέρα ένας θίασος που δεν επιδοτείται;
Αναστασία: Δύσκολα τα βγάζει πέρα. Όλοι κάνουμε άλλες δουλειές.
Φωτεινή: Και δεν είναι μόνο το κόστος των χρημάτων, είναι και το κόστος του χρόνου. Δεν μπορείς να δώσεις το 100%, δίνεις το 50% σου και το άλλο 50% σε μία δουλειά που θα μπορεί να σε στηρίξει.
Αναστασία: Δυστυχώς, αυτό έχει επίπτωση και στο αποτέλεσμα. Σίγουρα θα είχαμε άλλο αποτέλεσμα, όσο κι αν προσπαθούμε, αλλά εκ των πραγμάτων έχει αντίκτυπο. Καταρχήν έχουμε όλοι διαφορετικά ωράρια στις δουλειές μας, έτσι είναι λίγες οι πρόβες που μπορούμε να είμαστε όλοι μαζί και να γίνει η δουλειά που θα θέλαμε.
Φωτεινή: Και φυσικά έχει επίπτωση και στο budget της παράστασης. Πέρσι, η Κορσεδία ήταν μία μεγαλύτερη παραγωγή, αυτή δεν είναι τόσο, έπρεπε να προσέξουμε ώστε να μη φαίνεται. Πιστεύω ότι το καταφέραμε.
Αναστασία: Μα θα κάναμε μια άλλη σκηνοθεσία, αν δεν είχαμε να μας απασχολεί το οικονομικό κομμάτι. Είναι ένα υπαρκτό εμπόδιο, που πρέπει να ξεπεραστεί.
Θα ξαναπαιχτεί η Κορσεδία, που ήταν τόσο μεγάλη επιτυχία;
Αναστασία: Υπήρχαν αρκετοί λόγοι για τους οποίους δε γινόταν να επαναληφθεί εφέτος, όπως ο χώρος, η απουσία του Γιώργου, ο όγκος των σκηνικών. Είναι όμως στα μελλοντικά μας σχέδια και ελπίζουμε να τα καταφέρουμε.
